Bugün şöyle garip bir şeye bakalım: Rüyalar gerçek olabilir mi? Gece yatıyorsun, bir şeyler görüyorsun, bazen o kadar canlı ki uyanınca “Nası ya?” diyorsun. Normalde “Rüya işte” deyip geçeriz, ama bence işin içinde başka bir şeyler dönüyor. Acaba rüyalar gerçekle kesişir mi?
Rüyalar Niye Bu Kadar Canlı?
Düşünsene, rüyanda bir sokakta koşturuyorsun, nefesin daralıyor, hatta uyanınca yastık ıslak. “Yok artık” dersin. Ya da bir toplantıdasın, herkes seni alkışlıyor, tam patron “Aferin” diyecek, alarm çalıyor, hoop yataktasın. Bence bu hisler o kadar gerçek ki, insan şaşırıyor. Bilimciler ne diyor? Harvard’da bir ekip araştırmış, uyurken beynin amigdala denen duygu kısmı ve hipokampus denen hafıza kısmı tam gaz çalışıyor. Yani rüyalar, sanki hayatın duygularını alıp tekrar oynatıyor. Gerçeklikten farkı ne ki?
Rüyalar Gerçekle Örtüşür mü?
Bazen rüyalar tuhaf şeyler yapıyor. Mesela birini rüyanda görüyorsun, ertesi gün markette karşına çıkıyor. Ya da bir olay görüyorsun, sonra haberlerde benzeri patlıyor. Tesadüf mü? Carl Jung diye biri var, rüyalar bilinçaltıyla evreni bağlar diyordu. Bilimsel değil belki, ama bence kafa karıştırıyor. Stanford’da bir çalışma okudum, rüyalar yaratıcılığı artırıyormuş. Mesela rüyada bir sorunu çözüyorsun, uyanınca deniyorsun, oluyor. Gerçek hayatta işe yarayan bir rüya, gerçek değil de ne?
Teknoloji Rüyaları Değiştirir mi?
Teknoloji bu işe bulaşmış bile. Lucid rüya duydun mu? Rüyada kontrol sende, uçuyorsun, ejderhalarla kapışıyorsun, ne istersen o. MIT’de bir ekip, beyin dalgalarını okuyup lucid rüyayı başlatmış. Birine “Sayı düşün” demişler, adam rüyasında sayılarla dolu bir oda görmüş. Bence bu acayip, rüyayı neredeyse gerçeğe çeviriyor. İleride rüyaları kaydedip izletirlerse ne olacak? Rüyada tatile gidiyorsun, uyanınca videosu hazır. Gerçeklik mi rüya mı, karışır gider.
Rüyalar Başka Bir Dünya mı?
Şimdi biraz uçalım: Ya rüyalar başka bir gerçeklikse? Metroda uyuyakalıyorsun, rüyanda sahilde dalgalar ayaklarını okşuyor, rüzgâr yüzüne çarpıyor. Uyanınca metro gürültüsüyle sıçrıyorsun, ama o sahil hâlâ aklında. Scientific American’da bir yazı var, rüyalar beynin başka senaryolar yarattığını söylüyor. Mesela rüyada bir sınavdasın, ama o dersi hiç almamışsın, yine de her şey mantıklı. Bence rüyalar sanki paralel bir hayat gibi, uyurken oraya kısa bir yolculuk yapıyoruz.
Rüyalara Güvenilir mi?
Peki rüyalar gerçek olabilir mi? Bir toplantıyı rüyanda görüyorsun, ertesi gün benzeri oluyor, “Hissetmiştim” diyorsun. Ama tesadüf de olabilir. Ya da rüyada bir fikir buluyorsun, uyanınca işe yarıyor. Misal, Kekulé denen adam, benzen molekülünü rüyasında yılanlar kuyruklarını yerken görüp çözmüş. Bence rüyalar hem aldatıcı hem şaşırtıcı. Bilim çoğu rüyanın bilinçaltından geldiğini söylüyor, ama bazen gerçekle bağlantı kuruyor gibi. Sen rüyalarına ne kadar kulak asıyorsun?
Özetle
Bence rüyalar gerçekle aramızda garip bir oyun oynuyor. Beyin gece duyguları, anıları, fikirleri karıştırıp bir şeyler sunuyor. Teknolojiyle lucid rüyalar, bilinçaltıyla ilhamlar derken, gerçeklik ne, rüya ne, belli değil. “Rüya işte” deyip geçiyoruz ama bazen gerçeklikten daha gerçek. Sen ne dersin? Rüyaların gerçekle bir işi var mı?
